در فرآیند واردات و صادرات کالا، اسناد متعددی رد و بدل می‌شوند که هرکدام نقش مهمی در تسهیل، ثبت، ترخیص کالا از گمرک و کنترل عملیات تجاری دارند. یکی از مهم‌ترین این اسناد، بارنامه است.
در این مقاله، به بررسی کامل نحوه پیگیری بارنامه در گمرک، اهمیت آن و مراحل گام‌به‌گام پیگیری آنلاین آن می‌پردازیم. همچنین با مفاهیم مرتبطی مانند استعلام بارنامه دریایی، استعلام ترخیص کالا از گمرک، و پیگیری پته گمرکی آشنا می‌شویم.
مفهوم بارنامه چیست؟
بارنامه یا Bill of Lading یک سند رسمی، حقوقی و تجاری است که نقش حیاتی در حمل‌ونقل کالا دارد. این سند توسط شرکت حمل‌ونقل صادر می‌شود و شامل اطلاعات دقیقی درباره‌ی کالا، فرستنده، گیرنده، مبدأ، مقصد، وسیله‌ی حمل، شرایط حمل‌ونقل و تاریخ بارگیری است.
بارنامه به‌عنوان سند مالکیت کالا نیز شناخته می‌شود، به این معنا که شخص دارنده نسخه‌ی اصلی آن، از نظر حقوقی مالک کالا محسوب می‌شود.
سه نوع رایج بارنامه عبارت‌اند از:
- بارنامه دریایی: معمولاً در حمل‌ونقل بین‌المللی از طریق کشتی استفاده می‌شود. این نوع بارنامه قابل ظهرنویسی و انتقال به شخص ثالث است.
- بارنامه هوایی: برای ارسال کالا توسط خطوط هوایی صادر می‌شود. برخلاف بارنامه دریایی، قابل انتقال نیست و فقط گیرنده مشخص‌شده می‌تواند کالا را تحویل بگیرد.
- بارنامه زمینی: در حمل‌ونقل جاده‌ای و ریلی استفاده می‌شود و بیشتر در تجارت‌های منطقه‌ای کاربرد دارد.
اهمیت داشتن بارنامه
بارنامه نه‌تنها برای ترخیص کالا از گمرک الزامی است، بلکه در صورت بروز اختلاف یا تاخیر در تحویل نیز به عنوان مدرک رسمی قابل استناد میباشد. وجود بارنامه معتبر، فرآیند ترخیص را تسریع می‌بخشد و از بروز مشکلات قانونی جلوگیری می‌کند. برای مثال، استعلام ترخیص کالا از گمرک تنها زمانی ممکن است که بارنامه معتبر در سیستم ثبت شده باشد.
مراحل پیگیری بارنامه در گمرک
مراحل پیگیری بارنامه در گمرک شامل ورود به سامانه، ثبت‌نام یا ورود، انتخاب گزینه پیگیری، وارد کردن اطلاعات و مشاهده وضعیت بار است.
نیاز به آموزش پیگیری بارنامه در گمرک
با توجه به پیچیدگی سیستم‌های گمرکی و اهمیت اطلاع از وضعیت بار، آموزش نحوه پیگیری بارنامه برای تاجران، واردکنندگان، صادرکنندگان و حتی رانندگان حمل‌ونقل بین‌المللی، امری ضروری است.
با آموزش صحیح، می‌توان از بروز تاخیرات، جریمه‌ها یا حتی توقیف کالا جلوگیری کرد. همچنین دانستن کد دستوری استعلام بارنامه و شماره پیامک استعلام پته گمرکی می‌تواند در مواردی که دسترسی به اینترنت ندارید، بسیار مفید باشد.
ورود به سامانه گمرک
برای پیگیری بارنامه، ابتدا باید وارد سامانه جامع امور گمرکی شوید.توصیه می‌شود از مرورگرهای به‌روز برای ورود استفاده شود. برای استعلام بارنامه از سامانه جامع تجارت نیز می‌توان مراجعه کرد.
ثبت نام یا ورود به حساب کاربری
در صورت نداشتن حساب کاربری، باید ابتدا ثبت‌نام کرده و اطلاعات هویتی خود را وارد نمایید. در غیر این صورت، می‌توانید با نام کاربری و رمز عبور وارد سامانه شوید. داشتن حساب کاربری امکان مشاهده وضعیت بارنامه‌های مختلف را فراهم می‌کند.
انتخاب گزینه بارنامه یا پیگیری بار
پس از ورود به سامانه، از منوی اصلی گزینه‌ی پیگیری بارنامه یا رهگیری وضعیت بار را انتخاب کنید. این گزینه معمولاً در بخش خدمات الکترونیکی یا پنل کاربران قرار دارد. برای استعلام گمرک جمهوری اسلامی ایران نیز معمولاً این بخش قابل استفاده است.
وارد کردن اطلاعات بارنامه
در این مرحله باید اطلاعات مربوط به بارنامه شامل شماره بارنامه، تاریخ، شرکت حمل‌کننده، و کد رهگیری را وارد نمایید. دقت در ورود اطلاعات بسیار مهم است، زیرا کوچک‌ترین اشتباه ممکن است منجر به عدم نمایش صحیح وضعیت بار شود. برای پیگیری بارنامه زمینی یا دریایی، اطلاعات خاصی مانند شماره کانتینر یا بندر ورودی ممکن است لازم باشد.
پیگیری وضعیت
پس از وارد کردن اطلاعات بارنامه، سامانه گمرک به‌صورت آنی وضعیت محموله را نمایش می‌دهد. این اطلاعات شامل موقعیت فعلی بار، مرحله‌ای که در آن قرار دارد (مانند: در حال بررسی، منتظر پرداخت عوارض، ترخیص‌شده یا نیاز به ارائه مدارک اضافی) و مدت زمان تقریبی تا پایان فرآیند ترخیص است.
اگر کالا دارای پته گمرکی باشد، وضعیت آن نیز در همین بخش قابل مشاهده و پیگیری خواهد بود.
همچنین برخی سامانه‌ها جزئیاتی مانند نام گمرک مقصد، تاریخ ورود کالا، نوع ارز، و وضعیت پرداخت حقوق و عوارض گمرکی را نیز ارائه می‌دهند.
روش‌های جایگزین در مواقع اضطراری
در صورتی که دسترسی به اینترنت وجود نداشته باشد یا سامانه دچار اختلال باشد، می‌توان از روش‌های جایگزین استفاده کرد:
- استفاده از کد دستوری استعلام بارنامه که معمولاً توسط گمرک جمهوری اسلامی ایران اعلام می‌شود (برای مثال: #کد111)
- ارسال پیامک به شماره پیامک استعلام پته گمرکی برای دریافت خلاصه وضعیت بار و پته از طریق تلفن همراه
این روش‌ها از طریق اطلاعیه‌های رسمی گمرک یا سامانه جامع تجارت اعلام می‌شوند و در شرایط اضطراری می‌توانند بسیار کاربردی باشند.
مزایا و معایب پیگیری بارنامه در گمرک به صورت آنلاین
| مزایا | معایب |
| دسترسی سریع و لحظه‌ای به وضعیت کالا | نیاز به دسترسی دائمی به اینترنت |
| صرفه‌جویی در زمان و هزینه نسبت به مراجعه حضوری | امکان بروز خطا در سامانه یا قطعی سیستم |
| افزایش شفافیت و کاهش خطای انسانی در فرآیند ترخیص | نیاز به آموزش اولیه برای استفاده صحیح از سامانه‌ها |
| قابلیت استفاده از چندین سامانه هم‌زمان (مثل سامانه جامع تجارت) | نگرانی‌های امنیتی درباره حفظ اطلاعات و حریم خصوصی تجاری |
| امکان پیگیری چند بارنامه به‌صورت هم‌زمان از طریق حساب کاربری | عدم پشتیبانی از برخی انواع بارنامه در سامانه‌های خاص |
| دسترسی به اطلاعات تکمیلی مانند پته گمرکی، محل گمرک، و وضعیت ترخیص | احتمال ناهماهنگی بین اطلاعات سامانه و واقعیت عملیاتی در برخی موارد |
بهترین شرکت بازرگانی در زمینه ترخیص کالا و پیگیری بارنامه در گمرک
شرکت سی و سه پل با تخصص در زمینه ترخیص کالا و پیگیری بارنامه در گمرک، همراه مطمئن شما در واردات کالا از چین و امارات است. این مجموعه با بهره‌گیری از کارشناسان مجرب، تمامی مراحل ثبت سفارش، حمل‌ونقل، ترخیص کالا و پیگیری دقیق بارنامه را به صورت آنلاین و سریع انجام می‌دهد تا کالاهای شما بدون تأخیر به دستتان برسد.
سی و سه پل با تسلط کامل بر قوانین گمرکی و شبکه ارتباطی گسترده، فرآیند خرید کالا از چین و امارات را برای شما آسان و مطمئن می‌کند و با ارائه خدمات جامع، به شما کمک می‌کند تا با کمترین هزینه و بیشترین اطمینان، تجارت خود را توسعه دهید.
- شماره تماس: 09126215199
- اینستاگرام: 33bridgeco
- تلگرام: omid2dangeh
- وی چت: omid2dangeh
سوالات متداول درباره پیگیری بارنامه در گمرک
چگونه می‌توانم بارنامه کالا را به صورت آنلاین پیگیری کنم؟
با ورود به سامانه جامع امور گمرکی یا سامانه جامع تجارت و وارد کردن اطلاعات بارنامه می‌توانید وضعیت کالا را مشاهده کنید.
مراحل اصلی ترخیص کالا از گمرک چیست و چه مدارکی لازم است؟
ثبت سفارش، اظهار کالا، ارائه مدارک شامل بارنامه، فاکتور و لیست بسته‌بندی، پرداخت عوارض و دریافت مجوز ترخیص.
بهترین روش‌ها و نکات مهم برای خرید مطمئن کالا از چین کدام‌اند؟
انتخاب تامین‌کننده معتبر، بررسی نمونه کالا، استفاده از قراردادهای رسمی و پیگیری دقیق بارنامه و ترخیص کالا.
بدون دیدگاه